Znaki służb – jak zacząć z nimi pracować?

Autor odpowiedzi: phm. Kaja Niedziela

Pierwsze, co nasuwa się na myśl po takim pytaniu, to odpowiedź “Tak po prostu. Wybrać Znak. Wybrać wymagania. Ułożyć zadania i zrealizować projekt”. Wydaje się to trudne do zrealizowania, ale nic bardziej mylnego! Ta prosta formuła może być drogowskazem do rozpoczęcia pracy z instrumentami metodycznymi, jakimi są Znaki Służb.

Żeby rozpocząć działanie ze Znakami nie potrzeba posiadania stałego pola służby, ani poświęcania wszystkich akcji drużyny na służbę. Znaki są tak przystępne, że można je genialnie wpleść w roczny plan pracy, zaś same zadania Znaku zawierają samorozwój i kształcenie. Tyle pożytku w tak prostym narzędziu!

Czyli co należy zrobić, aby zacząć działać ze Znakami?

0) Zebrać ludzi, którzy chcą coś zrobić, albo którzy jeszcze nie wiedzą, że chcą i trochę pomyśleć, podyskutować.

1) Wybrać Znak, czyli wybrać pole służby, w którym chcecie pomóc jako jednostka wędrownicza (patrol, zastęp, drużyna). Tu, chyba w większości przypadków leży pies pogrzebany, ponieważ wędrownicy nie wiedzą, gdzie mogą się przydać albo po prostu boją się wyjść ze swojego znanego dotąd podwórka. Można podejść do tego tematu dwojako. Szukając miejsc, w których możemy być pożyteczni, należy szukać takich pól działania, w których będziemy pomagać oraz jednocześnie sami się uczyć i rozwijać lub będziemy pomagać robiąc to, co lubimy, w czym jesteśmy dobrzy, czym możemy podzielić się ze światem. Prościej – pomagamy i sami się uczymy albo pomagamy i dajemy coś innym. Jedna i druga opcja pozostawia ślad i rozwija.

2) Wybrać wymagania, a dokładniej uszczegółowić pole działania. Należy wybrać obszary, w których najlepiej się czujemy, które znamy lub które chcemy świadomie i odpowiedzialnie poznać. Dla przykładu, jeśli patrol wybrał Znak Służby Kulturze i większość osób jest utalentowana muzycznie, to warto skupić się na tych posiadanych talentach i je wykorzystać, a nie na siłę włączać wymagania dotyczące innych dziedzin sztuki. Albo, korzystając z drugiego podejścia, warto wybrać tę dziedzinę kultury, której nie znamy, ale zależy nam na jej zgłębieniu i w ten sposób sami otwieramy się na np.: malarstwo i współpracujemy z grupami artystycznymi, organizujemy warsztaty czy wystawy. Wszystko po to, aby dać coś od siebie, ale nie zmuszać się do pracy, a pracować i czerpać z tego radość. Dobrą praktyką jest wyjście z działaniami poza środowisko harcerskie, nawiązując kontakty z radami osiedli, wspólnotami, innymi organizacjami, domami kultury itp.

3) Ułożyć zadania, czyli ustalić konkretne działania. Podzielić obowiązki, wybrać miejsca i terminy prac. Jeżeli jakieś zadanie wymaga większych przygotowań, rozplanować je. W tym celu przydaje się stworzenie tabeli, coś na kształt projektu straszoharcerskiego czy próby na stopień, gdzie w odpowiednich kolumnach znajdują się wymagania, do nich odpowiednie zadania i osoby kierujące poszczególnymi częściami. Na przykładzie wspomnianego wyżej Znaku Służby Kulturze, ustalamy obszar naszego działania FILM, wybieramy wymaganie “Upowszechniamy kulturę i sztukę, organizując cykliczne spotkania” i układamy zadanie “Organizujemy Wieczory Dobrego Kina, na których prezentujemy filmy, które w ostatnich latach otrzymały Oscara. Spotkania odbywają się co tydzień w Siedzibie Hufca, są przeznaczone dla Harcerzy Starszych, Wędrowników i Instruktorów z naszego hufca”. Na podstawie wybranego obszaru działania (nasz punkt 2., a w tym przypadku kategoria FILM), można ułożyć mnóstwo konkretnych zadań. Warto pamiętać, by były one SMART – w moim przykładzie nie uwzględniłam wszystkich elementów tej zasady 😉

4) Teraz nie zostało nic innego jak realizowanie ustalonych zadań! Pamiętaj, aby wszystko, co robicie, było robione świadomie i z chęcią. W końcu z niewolnika nie ma pracownika, a siły trzeba mierzyć na zamiary. Bycie pożytecznym, to pomaganie, ale tam gdzie można i gdzie sami chcemy pomagać.

Wyjdźmy w świat. Zobaczmy. Pomyślmy. Pomóżmy. Działajmy!

Poniżej znajdują się pomocne linki:
– Zasady zdobywania Znaków Służby
– Lista Znaków i przykładowych wymagań